2.1. Stijging van het aantal beslissingen
In 2021 nam het CGVS 18.513 beslissingen voor 23.248 personen. Dit is een stijging met 29,7% ten opzichte van vorig jaar.
In 2021 kende het CGVS in 6.759 dossiers (goed voor 9.222 personen) de status van erkend vluchteling toe. In 769 dossiers (goed voor 871 personen) werd de status van subsidiaire bescherming toegekend.
Tabel 1 : Beslissingen CGVS (personen en dossiers) / 2021 - bron CGVS
Beslissingen |
Aantal personen |
% |
Aantal dossiers |
% |
Erkenning van de vluchtelingenstatus |
9.222 |
39,7% |
6.759 |
36,5% |
Toekenning van de subsidiaire bescherming |
871 |
3,7% |
769 |
4,2% |
Ontvankelijk verzoek |
1.123 |
4,8% |
992 |
5,4% |
Niet-ontvankelijk verzoek |
5.169 |
22,2% |
4.405 |
23,8% |
Verzoek kennelijk ongegrond |
607 |
2,6% |
443 |
2,4% |
Weigering van de vluchtelingenstatus en weigering van de subsidiaire bescherming |
4.903 |
21,1% |
3.978 |
21,5% |
Uitsluiting van de vluchtelingenstatus en/of uitsluiting van de subsidiaire bescherming |
227 |
1,0% |
196 |
1,1% |
Beëindiging van de behandeling van het verzoek |
911 |
3,9% |
771 |
4,2% |
Intrekking van de vluchtelingenstatus of subsidiaire bescherming |
136 |
0,6% |
123 |
0,7% |
Opheffing van de vluchtelingenstatus of subsidiaire bescherming |
79 |
0,3% |
77 |
0,4% |
Totaal |
23.248 |
100% |
18.513 |
100% |
Grafiek 11 : Evolutie van het aantal beslissingen CGVS (personen) / 2014 > 2021 - bron CGVS
2.2. Hogere beschermingsgraad
De beschermingsgraad bedroeg in 2021 43,5 %. In 39% van de gevallen betrof het een erkenning van de vluchtelingenstatus en in 4,5% van de gevallen betrof het een toekenning van de status van de subsidiaire bescherming. De beschermingsgraad in 2021 lag opmerkelijk hoger dan in 2020 (43,5% t.o.v. 34,1%). De voornaamste redenen hiervoor zijn:
- het aantal personen dat geregistreerd werd in het kader van hervestiging (949 personen in 2021 t.o.v. 176 personen in 2020). Omdat hun verzoek al volledig onderzocht werd voor vertrek en een positief advies over de nood aan internationale bescherming werd gegeven, kent het CGVS in het algemeen bij aankomst in België de vluchtelingenstatus zonder verder onderzoek toe;
- daarnaast waren er acties waarbij veel beslissingen werden genomen voor UNRWA Palestijnen en verzoekers uit Eritrea en Burundi die in vele gevallen een status van bescherming kregen.
- door de tijdelijke gedeeltelijke opschorting voor de betekening van beslissingen voor verzoekers uit Afghanistan, die midden augustus in voege ging, werden er voor Afghanistan vanaf dan haast enkel beslissingen van erkenning van de status van vluchteling genomen.
Daarnaast bleef het aantal niet-ontvankelijkheidsbeslissingen, (voornamelijk voor volgende verzoeken en voor verzoeken van personen die reeds een beschermingsstatus in een andere lidstaat hebben) opvallend hoog. Hun aandeel bedroeg in 2021 23,8% t.o.v. alle beslissingen. In 2020 was dit ook al 26,3%. Deze dossiers dienen prioritair te worden behandeld. Wanneer we de niet-ontvankelijkheidsbeslissingen buiten beschouwing zouden laten, is de beschermingsgraad 58,3%.
Dit verschil komt ook tot uiting als we de beschermingsgraad van een aantal landen nader bekijken.
Voor Afghanistan en Syrië bedroeg de beschermingsgraad respectievelijk 46,3% en 77%. Maar voor de beslissingen ten gronde (zonder de beslissingen van niet-ontvankelijkheid mee te tellen) zijn deze respectievelijk 75,8% en 96,5%.
Dit betekent dat veel verzoekers nog steeds bescherming nodig hebben.
Grafiek 12 : Evolutie van de beschermingsgraad CGVS (dossiers) / 2014 > 2021 - bron CGVS
Grafiek 13 : Type beslissingen CGVS (personen) / 2021 - bron CGVS
Grafiek 14 : Evolutie van het type beslissingen van het CGVS (personen) / 2014 > 2021 - bron CGVS
Het hoogste aantal statussen van erkend vluchteling werd in 2021 toegekend aan Syriërs, Palestijnen, Eritreeërs, Afghanen en Burundezen. Het hoogste aantal statussen van subsidiaire bescherming werd in 2021 toegekend aan Afghanen, Syriërs, Jemenieten (135 personen), Somaliërs en Salvadoranen (47 personen).
Grafiek 15 : Top 10 herkomstlanden beide beschermingsstatussen CGVS (personen) / 2021 - bron CGVS
Grafiek 16 : Verhouding man-vrouw voor de erkenning van de vluchtelingenstatus / 2021 - bron CGVS
Grafiek 17 : Verhouding man-vrouw voor de top-5 herkomstlanden voor de erkenning van de vluchtelingenstatus / 2021 - bron CGVS
Grafiek 18 : Verhouding man-vrouw voor de toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus / 2021 - bron CGVS
Grafiek 19 : Verhouding man-vrouw voor de top-5 toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus / 2021 - bron CGVS
2.3. Beslissingen niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBMV)
In 2021 nam het CGVS 628 eindbeslissingen voor niet-begleide minderjarige vreemdelingen die nog minderjarig waren op het moment van de beslissing. Het hoogste aantal statussen van erkend vluchteling en van subsidiair beschermde voor deze groep werd in 2021 toegekend aan Afghanen, Syriërs en Somaliërs.
Grafiek 20 : Eindbeslissingen niet-begeleide minderjarige vreemdelingen die nog minderjarig waren op het moment van de beslissing / 2021 - bron CGVS
Grafiek 21 : Top 5 herkomstlanden erkenningen van de vluchtelingenstatus van niet-begleide minderjarige vreemdelingen die nog minderjarig waren op het moment van de beslissing / 2021 - bron CGVS
Grafiek 22 : Top 5 herkomstlanden toekenningen subsidiaire beschermingsstatus van niet-begleide minderjarige vreemdelingen die nog minderjarig waren op het moment van de beslissing / 2021 - bron CGVS
2.4. Stijging van de werkvoorraad
Ondanks een hoger aantal beslissingen in 2021 is door de sterk verhoogde instroom de werkreserve (het aantal dossiers waarvoor het CGVS nog een beslissing moet nemen) gestegen tot 15.685 dossiers (18.835 personen). 11.485 van deze dossiers kunnen we als achterstand beschouwen en 4.200 dossiers als een normale werkreserve. De werkvoorraad liep vooral in het begin van het jaar op door het hoge aantal dossiers dat door de DVZ aan het CGVS werd overgemaakt. Sinds maart is de werkvoorraad ongeveer op hetzelfde peil gebleven en is de achterstand niet meer toegenomen.
Volgende factoren hadden een negatieve invloed op het aantal beslissingen dat het CGVS heeft kunnen nemen in 2021:
- een tijdelijke gedeeltelijke opschorting van de betekening van beslissingen voor verzoekers uit Afghanistan;
- de COVID-context. Die context heeft een niet te onderschatten impact gehad op de dossierbehandeling. Zo konden in 2021 slechts 14.888 van de in totaal 18.371 geplande persoonlijke onderhouden doorgaan. Een belangrijk deel van de persoonlijke onderhouden werd geannuleerd wegens ziekte of quarantaine van zowel medewerkers, verzoekers als tolken.
Grafiek 23 : Evolutie van de werkvoorraad CGVS (dossiers) / 2014 > 2021 - bron CGVS