4. Het opleidingstraject in 2022

In 2022 mocht het CGVS 128 nieuwe medewerkers verwelkomen waaronder 94 PO’s. Om zich voor te bereiden op hun nieuwe functie volgen de PO’s een intensieve opleiding van zes weken vervolgd door een on the job opleiding en integratie. Tijdens die eerste periode van zes weken krijgen ze onder meer een juridische achtergrond mee, worden opleidingen gegeven rond het land dat de PO’s zullen behandelen en worden ook interviewtechnieken aangeleerd. Er wordt telkens gestart met een opleiding inclusie, waarbij de basisbeginselen uitgelegd worden, en verder krijgen ook het motiveren van een beslissing en hoe omgaan met gender-gerelateerde dossiers ruime aandacht.

Een hoge instroom aan nieuwe medewerkers zet ook een grote druk op de bestaande PO’s en supervisoren. Tijd die gestoken wordt in opleiding is tijd die men niet kan inzetten voor dossierbehandeling. Daarom is in 2022 een denkoefening gestart om nieuwe medewerkers in een aparte structuur binnen het CGVS op te leiden. Deze denkoefening zal in 2023 resulteren in een opleidingscel. 

4.1. Interview: Eén van de opleiders aan het woord

Lennert vertelt meer over zijn rol als opleider en over welke vaardigheden een goede PO moet beschikken.

Wat houdt de opleiding inclusie precies in?
Tijdens de opleiding inclusie wordt het rechtsbegrip internationale bescherming behandeld en worden de criteria toegelicht die worden gehanteerd voor de toe-kenning van de vluchtelingenstatus of subsidiaire bescherming. We laten de nieuwe PO’s eerst een online module volgen die is samengesteld door de EUAA (European Union Agency for Asylum). Opleiders kunnen die resultaten ook zien. Dat is niet om hen te controleren, maar werkt eerder als een soort barometer voor ons. Als er bepaalde onderdelen zijn waarop de meerderheid minder goed scoort dan staan wij daar nadien langer bij stil. Na het theoretische gedeelte volgt een fysieke samenkomst waarbij de theorie opnieuw wordt overlopen, gevolgd door oefeningen in groepjes. Ik merk telkens dat op voorhand samen oefenen in een veilige omgeving een bepaalde rust creëert voor de nieuwe PO’s.

Hoe ben je opleider geworden?
Ik merkte dat ik het heel fijn vond om vragen van nieuwe collega’s te beantwoorden en dat ze bovendien geen schrik hadden om mij te benaderen. Toen ik zelf vijf jaar geleden de opleiding inclusie heb gevolgd, vond ik dat een intense maar prettige ervaring. Wanneer ik de interne vacature zag verschijnen, moest ik niet lang nadenken.

Moet je zelf een specifieke opleiding volgen als opleider? 
Eerst en vooral moet je zelf de basisopleiding opnieuw volgen. Aangezien de opleiding dus door de EUAA wordt georganiseerd, doe je dat samen met mensen van andere landen. Door die internationale context leer je ontzettend veel bij. Vervolgens krijg je ook nog een opleiding didactiek en moet je ook een testles geven.

Hoe combineer je jouw job als PO met jouw bijkomende rol als opleider?
Op het CGVS kom je terecht in een zeer collegiale omgeving en dat helpt natuurlijk als je aan een collega moet vragen om een bepaalde taak over te nemen als de nood hoog is. Bijna alle opleiders zijn trouwens PO’s en dat vind ik een goede zaak. We staan heel dicht bij de realiteit. Ik probeer telkens veel concrete voorbeelden te verwer­ken in de opleiding. Omgekeerd is het ook voor mij zeer nuttig om steeds aan de basisbeginselen te wor­den herinnerd en inzichten te krijgen van nieuwe collega’s.

Wat is het leukste aspect aan opleider zijn?
Voor mij persoonlijk was voor een groep staan een beetje uit mijn comfortzone dus op dat vlak heb ik mezelf echt ontwikkeld. Ik vind het ont­zettend leuk om de kennis die ik de afgelopen jaren heb verworven, door te geven aan nieuwe collega’s. Bij inclusie gaat het dikwijls om zeer abstracte begrippen die ik probeer te analyseren met de nieuwe PO’s aan de hand van mijn werk­ervaring.

Over welke vaardigheden moet een goede protection officer beschikken? 
In eerste instantie moet je leergierig en nieuws­gierig zijn. De situatie in de verschillende landen van herkomst is voortdurend in evolutie. Daar moet je van op de hoogte zijn als PO. Het CGVS heeft een onderzoeksdienst (Cedoca) die daarbij helpt, maar daar moet je zelf ook een inspanning voor leveren door de actualiteit te volgen. Er komt ontzettend veel infor­matie op je af waarbij het belangrijk is om hoofd- en bijzaken van elkaar te onderschei­den. Daarnaast moet je ook goed kunnen omgaan met onvoor­ziene omstandigheden. Een persoonlijk onderhoud loopt bijvoorbeeld niet altijd zoals gepland en dan is het belangrijk om kalm te blijven en eventueel te schakelen naar andere pistes. Tot slot spoor ik de nieuwe PO’s ook altijd aan om kritisch na te denken. Je moet vragen durven stellen om alle relevante informatie te achterhalen.

Tot slot, wat is jouw ultieme tip voor een nieuwe protection officer?
Durf vragen te stellen aan collega’s. Op het CGVS lopen mensen rond met ontzettend veel expertise die bereid zijn om te helpen waar het kan. Verwacht als nieuwe PO ook niet dat je het perfecte antwoord hebt van in het begin. Zoals veel zaken in het leven, is ook deze job een leerproces en daar is binnen het CGVS zeker ruimte voor. ●