Januari
De verschillende asieldiensten stellen samen met de staatssecretaris voor Asiel en Migratie de asielstatistieken van 2022 voor en blikken vooruit op 2023 tijdens een persconferentie. De commissaris-generaal Dirk Van den Bulck benadrukt hierbij de missie van het CGVS, nl. bescherming bieden aan zij die daadwerkelijk bescherming nodig hebben, het belang van een korte behandelingstermijn, de selectie van nieuwe medewerkers en hun opleiding alsook de nood aan een doeltreffend migratiekader op Europees niveau.
Persconferentie presentatie asielstatistieken 2022. V.l.n.r. directeur-generaal van de Dienst Vreemdelingenzaken, Freddy Roosemont; staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Nicole de Moor; toenmalig commissaris-generaal Dirk Van den Bulck en toenmalig directeur-generaal ad interim van Fedasil, Fanny François. © CGVS-CGRA.
Eind januari ontvangt de commissaris-generaal zijn Franse ambtsgenoot Julien Boucher, directeur-generaal van OFPRA en diens kabinetschef Sophie Pegliasco. De praktische organisatie van de Belgische asielprocedure, in het bijzonder de registratiefase en de samenwerking tussen de verschillende asieldiensten, wordt toegelicht.
Februari
Het ‘screening plus’ team gaat van start. Het team zal een versterkte screening uitvoeren en extra acties ondernemen wanneer blijkt dat een dossier onvolledig is. Het op voorhand aanvragen van een vertaling van relevante documenten is hier een concreet voorbeeld van. Voor de protection officers zorgt dit voor tijdwinst bij de behandeling van het dossier.
Maart
Dirk Van den Bulck zwaait na meer dan achttien jaar af als commissaris-generaal. Op een welverdiend pensioenfeest nemen alle medewerkers van het CGVS afscheid. De enige to-do die hem rest, is genieten van zijn vrije tijd.
Drik Van den Bulck geniet van zijn welverdiend pensioenfeest. © Evy Cosemans/CGVS-CGRA.
April
Sophie Van Balberghe wordt benoemd als nieuwe commissaris-generaal van het CGVS. De afgelopen tien jaar was ze de Franstalige adjunct-commissaris. Dankzij haar jarenlange carrière in het domein van asiel en migratie kent ze het CGVS door en door. Ze treedt aan in een moeilijke context, want het aantal verzoeken om internationale bescherming is bijzonder hoog, maar met veel inzet en gedrevenheid gaat ze deze uitdaging aan.
Sophie Van Balberghe wordt de nieuwe commissaris-generaal van het CGVS. © Evy Cosemans/CGVS-CGRA.
Mei
Het CGVS voert een missie uit in Congo (DRC) om informatie te verzamelen. De missie is beperkt tot Kinshasa om verschillende redenen: de overgrote meerderheid van de VIB's komen uit de Congolese hoofdstad, de belangrijkste gesprekspartners van het CGVS bevinden zich in Kinshasa en de verplaatsingen naar andere provincies brengen logistieke en veiligheidsproblemen met zich mee. In 2023 dienden 1.062 Congolezen een verzoek om internationale bescherming in België in, waardoor de DRC op de achtste plaats komt in de top 10 van landen van herkomst. Er worden een dertigtal ontmoetingen georganiseerd met een brede waaier van actoren: vertegenwoordigers van het Congolese maatschappelijke middenveld, van politieke oppositiepartijen, van de politie, journalisten, advocaten, diplomaten en vertegenwoordigers van de VN-missie.
Juni
Het CGVS ontvangt een delegatie van de Turkse migratiedienst. Het studiebezoek komt er op vraag van UNHCR en kadert binnen het project “Reinforce Effectiveness of National Asylum Procedures in Compliance with International Standards and National Legislation”, gefinancierd door de EU. Het CGVS licht een paar goede praktijken toe rond COI, niet-begeleide minderjarigen en de werking van de juridische dienst.
Ondertussen is er ook hard gewerkt aan het nieuwe Migratiewetboek. Hiervoor heeft de staatssecretaris een commissie samengesteld waarin ook enkele experten van het CGVS zetelen. In juni werden de wetteksten met toelichting door de juridische dienst opgeleverd en overgemaakt aan het kabinet.
Juli
De commissaris-generaal, Sophie Van Balberghe, voert een structurele dialoog in met de stakeholders van het CGVS. Zo wisselt ze op periodieke basis informatie uit met enkele stakeholders zoals de RvV, UNHCR, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Ciré, Myria, Nansen, enzovoort.
De leden van de Commissie Binnenlandse Zaken, Veiligheid, Migratie en Bestuurszaken van de Kamer van volksvertegenwoordigers nodigen de nieuwe commissaris-generaal uit voor een gedachtewisseling. Naast een uiteenzetting van de werking neemt Sophie Van Balberghe ook de tijd om tal van vragen van de Kamerleden te beantwoorden.
Augustus
De gendercel wordt versterkt zodat ze de geografische secties efficiënter en doelgerichter kunnen bijstaan in de behandeling van gendergerelateerde dossiers, waarvan het aantal de afgelopen jaren is toegenomen.
September
De maand september staat in het teken van opleidingen. Tijdens de cursus "gendergerelateerde asielverhalen interpreteren" leren tolken hoe ze specifieke moeilijkheden moeten identificeren bij het vertalen van dergelijke verhalen.
De directie brengt samen met enkele collega’s een studiebezoek aan de Nederlandse Immigratie en Naturalisatiedienst (IND) om kennis en ervaringen uit te wisselen rond verschillende aspecten van de asielprocedure alsook de aanwerving en het welzijn van personeel.
Suriname heeft plannen om een eigen asieldienst op te richten en gaat daarvoor in dialoog met verschillende Europese asielinstanties. Twee Surinaamse afgevaardigden doen inspiratie op dankzij een rondleiding en krijgen zo een algemeen beeld van de werkzaamheden van het CGVS.
Oktober
Begin oktober voert Hamas een grootschalige aanval uit op Israël. Het is de start van aanhoudend geweld langs beide kanten. Naar aanleiding van deze gebeurtenissen en de bijgevolg onstabiele situatie in de Palestijnse gebieden beslist het CGVS om de behandeling van Palestijnse dossiers verder te zetten. De dossiers waarin een beslissing tot toekenning of weigering van de subsidiaire beschermingsstatus kan worden toegekend, worden tijdelijk opgeschort.
Het Belgische hervestigingsprogramma voor vluchtelingen bestaat tien jaar en wordt in de kijker gezet tijdens een evenement met de verschillende partners. De voorbije tien jaar heeft België 4.501 vluchtelingen hervestigd. Dankzij het programma kunnen kwetsbare vluchtelingen op een veilige en legale manier naar België reizen om een nieuw leven op te bouwen.
De voorbije 10 jaar heeft België 4.501 vluchtelingen hervestigd. © CGVS-CGRA.
November
Het CGVS trekt voor een fact-finding missie naar de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba en de regionale hoofdstad van Tigray, Mekele, om er de situatie te onderzoeken één jaar na het ondertekenen van het vredesakkoord. Ook de situatie van Tigrayanen buiten de eigen regio en de situatie van de LGBTQI+-gemeenschap worden behandeld tijdens de missie. Daarnaast herbergt Ethiopië een grote Eritrese vluchtelingen-populatie. Eritrea is een belangrijk herkomstland en velen onder hen hebben lange periodes in Ethiopië doorgebracht alvorens naar België te komen. Gedurende de negen werkdagen ter plaatse hebben onze specialisten 36 meetings met verschillende gesprekspartners gevoerd, van lokale ngo’s over onderzoeksinstellingen en internationale organisaties tot journalisten en overheidsorganisaties.
Het CGVS verwelkomt een groep Georgische rechters op vraag van UNHCR. Georgië behandelt asieldossiers in de reguliere rechtbanken in tegenstelling tot België waar beslissingen in vreemdelingenzaken worden genomen in de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV). Tijdens hun bezoek kregen ze onder meer uitleg over de vertegenwoordiging van het CGVS in rechtszaken voor de RvV.
December
De directie trekt samen met enkele collega’s naar Office français de protection des réfugiés et apatrides (Ofpra). Sophie Van Balberghe ontmoet er haar Franse ambtsgenoot Julien Boucher. Ze hebben het onder meer over opleiding van personeel en het handhaven van maximale output.
Na een onderhandelingsmarathon bereiken de Europese lidstaten een akkoord over een ingrijpende hervorming van het asiel- en migratiebeleid van de EU. De hervorming, onder de noemer van een pact, heeft als doel de illegale migratie naar Europa in te dammen. Het is gebaseerd op solidariteit en verantwoordelijkheid.