“Een kwart meer asielaanvragen in 2011 vergeleken met het jaar voordien, maar ook steeds meer asielbeslissingen.” Zo vat Dirk Van den Bulck, commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen, de balans tussen instroom van asielzoekers en beslissingen door zijn administratie in 2011 samen. Vandaag maakte het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen de volledige asielcijfers voor 2011 op haar website bekend.
Meer asielaanvragen
In 2011 werden 25.479 asielaanvragen ingediend in België, of een verdere stijging van 27.8% ten opzichte van het aantal in 2010. Dit leverde gemiddeld 2.123 asielaanvragen per maand op. Sinds 2001 kende België niet meer een dergelijk hoog maandgemiddelde. Eén op vijf van die aanvragen zijn meervoudig. Bovendien neemt het aantal meervoudige asielaanvragen toe: België registreerde in 2011 de helft méér (51%) meervoudige aanvragen dan in 2010. Opmerkelijk is dat personen uit Kosovo, Servië en Macedonië vaak een meervoudige asielprocedure opstarten.
Afghanistan, ook stijgend in andere EU-lidstaten, Guinee (waarbij België en Frankrijk het overgrote deel van de asielaanvragen uit Guinee in de EU behandelen), Irak en Rusland waren de belangrijkste landen van herkomst van asielzoekers in 2011. De Balkan is met 4 landen, Kosovo, Servië, Macedonië en Albanië, nog steeds sterk vertegenwoordigd in de top 10 van herkomstlanden voor het hele jaar. Hun aandeel schommelt voortdurend, afhankelijk van de impact van maatregelen rond ontrading, versnelde behandeling en terugkeeracties.
Meer beslissingen
De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) maakte vorig jaar 19.368 asieldossiers voor onderzoek over aan het CGVS. Het CGVS nam in 2011 16.828 beslissingen, 45.8% meer dan in 2010 en zelfs 87.7% meer dan in 2009. De stijging is het opmerkelijkst in het laatste trimester van 2011, toen gemiddeld 1.600 beslissingen asielzoekers bereikten. Het CGVS rekruteerde in de eerste helft van 2011 extra medewerkers. Bijkomend nam het CGVS daarom talrijke interne maatregelen die de efficiënte van de organisatie verder verhoogden. Beide factoren samen gaven een belangrijke impuls aan de jaarproductie van het CGVS.
Drie keer meer weigeringen dan toekenningen van bescherming
In bijna één op vier (23.5%) asielbeslissingen oordeelde het CGVS dat de asielzoeker effectief nood had aan bescherming: 17 % van de beslissingen waren erkenningen van de vluchtelingenstatus, in 6.5% van alle beslissingen kende het CGVS de subsidiaire beschermingsstatus toe. Irak, Afghanistan en Guinee staan samen in voor meer dan de helft van de beslissingen tot toekenning van een beschermingsstatus die het CGVS in 2011 nam.
Krachtlijnen voor een efficiënte asielprocedure in 2012
Het CGVS zal in 2012 meer asielbeslissingen nemen. Dit is mogelijk dankzij medewerkers die in de tweede helft van 2011 werden aangeworven en nu ten volle operationeel worden. Het CGVS past de versnelde behandeling van asielaanvragen momenteel alleen toe op asielaanvragen uit de Balkan. Vanaf dit jaar zal ze dit toepassen op alle nieuwe asielaanvragen. Binnen gemiddeld maximaal drie maanden wil het CGVS tot een beslissing komen.
Het CGVS blijft daarnaast een groot pleitbezorger van een goede samenwerking tussen de verschillende instanties om de instroom van asielzoekers naar ons land structureel in te perken. Het denkt hierbij in de eerste plaats aan de impact van ontrading en terugkeer, maar ook aan versterkt onderzoek naar en aanpak van de activiteiten van filières die asielzoekers georganiseerd naar België brengen. Ook een goede afstemming van gelijktijdige en opeenvolgende procedures die vreemdelingen opstarten in België (vb. de asielprocedure en de procedure voor medische regularisatie) zal in 2012 verder uitgebouwd worden.