Deze COI Focus bespreekt de actuele veiligheidssituatie in Jemen. Verschillende crisissen, die zich afspelen in een verschillende geografische context maar elkaar wel onderling beïnvloeden, hebben een impact op deze veiligheidssituatie. Deze COI Focus is een update van de COI Focus Jemen. Veiligheidssituatie van 19 oktober 2021. De onderzoeksperiode loopt tot 9 november 2022.
In 2012 is Mansour Hadi verkozen als nieuwe president van Jemen maar na vastlopende hervormingen en falend beleid namen de al-Houthi’s in september 2014 de hoofdstad Sanaa over. Na een korte eenheidsregering moest Hadi in februari 2015 vluchtten naar Saoedi-Arabië.
De al-Houthi’s hebben vervolgens hun militaire opmars verdergezet en voerden strijd met verschillende stammen, AQAP en gevechtseenheden die trouw bleven aan Hadi. Het strijdtoneel was verspreid over de regio’s, met het brandpunt in de zuidelijke provincies van Jemen.
Op 25 maart 2015 startte een militaire coalitie geleid door Saoedi-Arabië een campagne van luchtbombardementen in Jemen om de al-Houthi’s klein te krijgen. Samen met de VAE, die voornamelijk grondtroepen voor de coalitie leverden, slaagde deze erin om de al-Houthi’s weg te dringen uit het zuiden van Jemen. In het noordwesten hielden de al-Houthi’s evenwel stand.
De VAE richtten vanaf 2015 verschillende gewapende groeperingen op die ze anno 2022 nog steeds ondersteunen en kunnen gebruiken om onrechtstreeks hun belangen veilig te stellen. Daarnaast behouden de VAE een beperkte eigen militaire aanwezigheid in Jemen.
In Aden ontstond er in 2017 de STC als nieuwe vaandeldrager van de Zuidelijke Beweging. De STC nam in augustus 2019 de macht over in Aden en creëerde zo een open conflict met de Jemenitische regering. Na een mislukte vredesovereenkomst riep de STC in april 2020 zelfbestuur uit waarna de gewapende confrontaties opnieuw toenamen. In december 2020 richtten ze een gezamenlijke regering op en in 2022 zetelen ze beide in de PLC, maar beide partijen blijven op gespannen voet met elkaar. Zo verovert de STC in augustus 2022 de provincie Shabwah op regeringstrouwe troepen.
Aan de westkust van Jemen slaagde Tareq Saleh erin om vanaf 2018 met steun van de VAE een eigen zone te controleren. Tareq Saleh vaart een eigen koers en erkent het gezag van de regering-Hadi niet. In de provincies Hadramawt en Mahra slaagden lokale tribale groepen erin om een eigen autonomie uit te bouwen, los van de regering-Hadi en de STC.
Er vonden verschillende rondes van mislukte vredesgesprekken plaats die gepaard gingen met gedeeltelijke wapenstilstanden, maar op het terrein vinden er tot heden voortdurend gevechten plaats tussen de verschillende strijdende partijen. Een laatste vredesovereenkomst ging in op 2 april 2022 maar is in oktober 2022 niet meer verlengd.
In april 2022 neemt Hadi ontslag ten voordele van de PLC die echter al snel ten prooi valt aan onderlinge twisten en krachteloos lijkt. Militair steunt de PLC op de Saoedi-geleide coalitie en lokale gewapende groepen die in de praktijk vaak hun eigen agenda hebben. Een deel van hen zijn eerder gedreven door een anti-Houthi-agenda dan door trouw aan de regering. De al-Houthi’s zijn er ondertussen in geslaagd om in het westen van Jemen hun eigen gebied onder controle te houden.
De voortdurende gevechten tussen de verschillende strijdende partijen en de bombardementen van de Saoedi-geleide coalitie veroorzaakten zware schade aan de Jemenitische infrastructuur en economie. De humanitaire situatie is zeer slecht en tal van bronnen bestempelen het als de ergste humanitaire crisis ter wereld. Er is een groep van 4.3 miljoen IDP’s in Jemen al neemt het aantal nieuwe IDP’s af sinds de vredesovereenkomst van april 2022. Bij de gevechten en bombardementen vielen er al een groot aantal burgerslachtoffers. In 2020-2021 bleef hun aantal ongeveer gelijk en in 2022 tekent zich een lichte daling af.
Volgens de bronnen maken de verschillende strijdende partijen zich bij de gevechten schuldig aan schendingen van het internationaal humanitair recht. De bombardementen van de Saoedische coalitie zouden een groot aantal burgerslachtoffers maken. De al-Houthi’s maken op hun beurt veelvuldig gebruik van landmijnen. Er zijn meldingen dat de al-Houthi’s, de Jemenitische regering en de STC zich schuldig maken aan arbitraire detenties en verdwijningen.
Policy
Het beleid dat de commissaris-generaal voert, is gestoeld op een grondige analyse van nauwkeurige en actuele informatie over de algemene situatie in het land van oorsprong. Die informatie wordt op professionele manier verzameld uit verschillende objectieve bronnen, waaronder het EUAA, het UNHCR, relevante internationale mensenrechtenorganisaties, niet-gouvernementele organisaties, vakliteratuur en berichtgeving in de media. Bij het bepalen van zijn beleid baseert de commissaris-generaal zich derhalve niet alleen op de op deze website gepubliceerde COI Focussen opgesteld door Cedoca, dewelke slechts één aspect van de algemene situatie in het land van herkomst behandelen.
Uit het gegeven dat een COI Focus gedateerd zou zijn, kan bijgevolg niet worden afgeleid dat het beleid dat de commissaris-generaal voert niet langer actueel zou zijn.
Bij het beoordelen van een asielaanvraag houdt de commissaris-generaal niet alleen rekening met de feitelijke situatie zoals zij zich voordoet in het land van oorsprong op het ogenblik van zijn beslissing, maar ook met de individuele situatie en persoonlijke omstandigheden van de asielzoeker. Elke asielaanvraag wordt individueel onderzocht. Een asielzoeker moet op een voldoende concrete manier aantonen dat hij een gegronde vrees voor vervolging of een persoonlijk risico op ernstige schade loopt. Hij kan dus niet louter verwijzen naar de algemene omstandigheden in zijn land, maar moet ook concrete, geloofwaardige en op zijn persoon betrokken feiten aanbrengen.
Voor dit land is geen beleidsnota beschikbaar op de website.